Astekaria

"Eskultura plurala egin behar genuen"

Erkuden Ruiz Barroso 2022ko abe. 14a, 13:19

Santi Ijurko etxarriarra eskulturaren mustutzean, Ormaiztegin. GOIERRIKO HITZA

Ormaiztegin herriko txirrindularitza omentzeko eskultura mustu dute, eta diseinua etxarriarra da: Santi Ijurko eskultoreak egin du irudia.

Herriak txirrindularitza eta txirrindulariekiko duen "harrotasuna" adierazten du eskulturak.

1. Nola sortu zen eskultura diseinatzeko aukera?
Ormaiztegiko Udalak deitu eta proposamen bat eskatu zidan. Proposamena bidali eta oso ongi onartu zen. Hortik aurrera martxan jarri zen proiektua.

2. Diseinua egiteko askatasuna izan zenuen? Zeintzuk ziren baldintzak?
Askatasun osoa izan nuen, baldintzak ziren txirrindularitzarekin eta herriarekin harremana izatea.

3. Zertan oinarritu zinen?
Ormaiztegiko herriak txirrindularitza praktikatzen duten bertako biztanleekiko duen harrotasunean oinarritzen da eskultura, maila guztietan. Ormaiztegin bizikleta maila handia ezagutu dugu hainbat maila eta estilotan; ziklo krosean, errepideko txirrindularitzan edo zikloturismoan. Eskultura plurala egin behar genuela konturatu ginen. Normalean, txirrindulari bakar bati zuzendutako eskulturak ikusten dira. Kasu honetan, txirrindulari taldea handia da, bai gizonezkoena bai emakumezkoena. Hiru irudi berdinek osatzen dute eskultura; androginoak dira, jarduera bat egiten ari dira. Lehiaketa ez da lehenetsi, kirola baizik.

4. Zer irudikatzen du?
Ormaiztegiko txirrindulariak irudikatzen dituzte irudiek, txirrindulari guztiak, inor bereizi gabe; horregatik dira berdinak. Zubi ezagunaren erreplika baten gainean muntatuta daude. Zubiak herria ordezkatzen du bakarra delako eta herria harro egoteko beste arrazoi bat delako. Kokalekua plaza berria dagoen tokitik nahiz errepidetik pasatzean ikusteko planteatu da. Posizioa aztertu dugu, eguzkiak itzalak sor ditzan, eta itzal horiek lurrarekin bat egitean beste irudi bat sor dezaten. Irudikatu nahi denaren irudi minimalista baina argiak da.

5. Zain izan da prozesua? Nola sortu duzu?
Prozesua erraza izan zen. Ormaiztegiko jendeak lan handia egin du txirrindulariei omenaldia egiteko, eta hainbat hamarkadatako argazkiak atera dituzte; zenbait estatutan txirrindularitzaren zuzendaritzan parte hartu duten buruekin, herrian bizi ez den jendearekin, euskal federazioarekin… Kirol horrengatik harrotasuna erakutsi digute.

6 Proba edo bozeto asko egin zenituen?
Ez. Ideiak hain argi zeudenez, lehenengo zirriborroa egin nuen, eraikuntzan laguntzeko egin den ñabardura txiki batekin.

7. Materialak ere zuk aukeratu zenituen?
Bai. Ormaiztegiko Caldereria Laukitokik egin du. Uneoro harremanetan egon gara. Irudiak material noble eta puruz eginak dira, eta aire zabalean oxidatzen dira. Airearekin eta euriarekin aldatuko dira.

8. Nolakoa izan zen aurkezpena? Zer sentitu zenuen?
Oso ekitaldi garrantzitsua iruditzen zait. Sentimendu handia eta historia asko izan ziren. Garai desberdinetako argazkiak proiektatu zituzten. Eliteko kirolari askok parte hartu zuten zale gisa: Ormaiztegiko txirrindulariak, Xixondik egun horretarako etorri zen Abraham Olano, Euskal Federazioko kideak, Izagirre familia osoa, Alex Aranburu herrikoa ez dena, baina ez zuen galdu nahi kirol horren eta euskal taldeen omenaldia, emakumezkoen taldeko kideak egon ziren, orain txirrindularitzaren maila gorenean daudenak.

9. Txirrindularitza zaletasuna duzu? Praktikatzen duzu?
Bueno, noizean behin errepidera ateratzen naiz. Probak telebistan ikustea asko gustatzen zait. Probak hurbilekoak badira, normalean animatzera joaten naiz.

10. Aurretik diseinu gehiago egin dituzu?
Ez asko. Alderdi hori duela urte batzuk hasi nuen errealitate areagotuko eta birtualeko masterra egin nuenean. 3D mundua ezagutzen hasi nintzen. Guk, SDIn, beti planoan lan egin dugu, gero paperean egiteko. Orain 3Dko gauzak egiten hasi gara, nahiz eta bolumen handiena birtuala den. Egin dugun azken irudia iaz hil zen amaren irudi bat izan da, 3D inprimagailuan egina.

11. Eta aurrerago egiteko? Proiektu gehiago dituzu?
Deiren bat jaso dugu. Ormaiztegiko herriak berea egin du eskultura, eta horregatik entzunagoa izan da. Gustuko duzunean eta ordezkatzen zaituenean, errazago da horri buruz hitz egitea.