Altsasuko 2026rako aurkeztutako aurrekontu proiektuaren aurrean, EH Bilduren Udal Taldeak zenbait gauza adierazi nahi ditu.
Proiektu honek berriro ere alkatetzak ordezkatzen duen aukera kontserbadoreari erantzuten dio: ez dakar hobekuntzarik politika publikoetan, ezta alderdi sozialean ere.
Kontabilitate desfasea: urteak daramatzagu kezka horren inguruan ohartarazten
Aurrekontu proiektua 8.210.336 eurokoa da; patronatuak gehituta, 11.061.516 eurora iristen gara. Kontabilizatuko denaren ia erdia baino ez da, izan ere, 20 milioi eurotik gorakoa izango da (10 urte baino gehiagoz eta legegintzaldi osoan gertatu den bezala, 2023an, 2024an eta 2025ean); 10 edo 12 milioi euro horien gainean, ez da azalpenik ezta informazio publikorik emango. Urteak daramatza horrela izaten.
Kontuen Ganberak 2016an ohartarazi zuen, esku hartzeak urteak daramatza egoera horren larritasunaz ohartarazten, alkateak 2021ean udalbatzarrean horri aurre egiteko konpromisoa hartu zuen, baina ez zen egin, eta iazko uztailaren 31ko osoko bilkuran, berriro ere konpromisoa hartu zuen, eta oraindik ere ez zaio aurre egin.
Proiektu honetan planteatutako diru sarrerei buruz
Gure ezkerreko posiziotik ikusten dugunez planteatutako zergetan, tasetan eta prezio publikoetan progresibotasun falta dago. Mundu guztiak egoera ekonomiko bera balu bezala biltzen da dirua.
Prezio publikoen ordenantzetan, errentagatiko progresibotasun irizpidea nahiko ondo zehaztuta dago, baina gure temakeria gorabehera, oraindik badira horretara eraman ez diren esparruak. Inor ez litzateke geratu behar jarduera edo zerbitzu publikoak eskuratu gabe, baliabide ekonomiko faltagatik.
Ez da betetzen gehien duenak ekarpen gehiago egin behar duela, eta gehien behar duenak gehien jaso behar duelaren printzipioa, justizia sozialean aurrera egiteko eta inor atzean ez geratzeko.
Aurrekontu hauetan, diru sarreren kapitulua handitu nahi da politika horren defizitengatik, lurzoru publikoa pribatizatuz salduz, udalerri bateko altxor handienetako bat Altsasun hain beharrezkoa den etxebizitza politika publiko bati aurre egiteko.
Aurreikusitako gastuei eta inbertsioei dagokienez
Arloei aurrekontuak izozteko instrukzioari eusten zaio, eta horrek murrizketak eta zailtasunak eragiten ditu beharrizan berriei aurre egiteko.
Ez dugu partekatzen "austeritate" politika hori jendeari zerbitzuak ematen dizkioten partidetan. Are gehiago, udalak diru asko baitu "gerakinean aparkatuta", balio gabe eta sozialki ez produktiboa izanik.
Bestalde, aurreikusitako inbertsioek obra, zementu eta dirulaguntza eskema bati erantzuten diote, zeinak prentsan argazkiak errazten dituen eta lan gutxi eskatzen duen.
Legegintzaldiko proiektu handienari eusten zaio, udaletxearen erreformari (hasiera batean planteatutako "handitzea" alde batera utzi da), partida garrantzitsua baitu. Beldur gara gai honek zer esan handia emango duen aurten, prozedura horretan egindako kudeaketa zabarragatik.
2026rako partidarik ez badu ere, "bidegorriaren" inguruko presak eta inprobisazioak eta Altsasun bizikletari buruzko azterketa serio bat egiteari uko egiteak arazoak ekar ditzake 2026 honetan.
Inbertsio publikoaren ardatz nagusiei aldaketa bat ematearen alde gaude
Pertsonak erdigunean jarri behar direla esaten dugunean, Altsasun bizi diren 7.600 pertsonak udal jardueraren ardatza izan behar dutela eta inbertsio publikoaren helburua izan behar dutela esaten dugu.
Altsasu bere errepideak, asfaltoa, zementua... direlako eskema zaharkitua aldatu behar dugu, Altsasu bere jendea dela eta haien bizi kalitatea hobetzea helburu handia dela dioenagatik.
Beraz, inbertsioetako gastuak (obrak, azpiegiturak, hornidura, eta abar) eta jardueretako eta zerbitzuetako gastuak (kultura, kirola, gazteria, gizarte ongizatea, zaintza, eta abar) guztiak pertsonen bizitza hobetzera eta haien beharrei aurre egitera bideratuta egon behar dute.
Horrek aldaketa bat eskatzen du udal jardueraren funtsezko alderdiak, hala nola hirigintza, ulertzeko orduan, hura pertsona guztientzako eta haien beharrizan ezberdinetarako espazioak eraikitzera bideratzeko. Egon eta elkarrekin bizitzeko espazioak, eta ez bakarrik igarotzeko. Altsasu herri atseginago bihurtzea.
Zenbait ez betetze eta atzerapen
Etxebizitzari buruz, San Pedro taldeko etxeak ez saltzeko pribatizatzeko, berritzeko eta alokairu sozialeko etxebizitza bankuari eskaintzeko konpromisoa lortu genuen. Gaiaren aipamen oro desagertu da aurrekontuetatik.
San Juaneko pasabidearen konponketa, urte hauetan aurrekontuan agertu izan dena, desagertu egin da, nahiz eta oraindik egin gabe egon.
Ez dago bizikletarako mugikortasun azterketaren aipamenik, udalbatzarrean aho batez onartu zen arren, eta alkateak uko egiten dio betetzeari.
Edo frontoiko tabernaren birmoldaketa amaitzeko atzerapen ulertezina, zeinak berriro ere baduen partida, ea aurten behingoz egiaz egiten den.
Edo argiztapena hobetzea, puntu ilunetan, onartzea lortu genuena eta oraindik egiteke dagoena.
Negoziazio eta akordiorako prestutasuna adierazten dugu
Eskuinerantz okertuta eta ez betetzez beteriko aurrekontu proiektua izan arren, alkatetzaren sinesgarritasunari eragiten diotenak: aurrekontuen eztabaida honi negoziatzeko borondatez helduko diogu, ezkerreko politikak sartzen saiatuko gara, kontuak pertsonengana eta haien beharretara biratu daitezen.
