Zaintzaile nagusiaren gainkarga

Erabiltzailearen aurpegia Josefina Arregi klinika 2015ko mai. 8a, 08:00

Nahiz eta azken urte hauetan egoera asko aldatu, bai emakumeak etxetik at lanean hasi direlako, bai dibortzioak ugaritu direlako, bai gero eta seme-alaba gutxiago izaten ditugulako, baita senideen arteko harremana ahulagoa izaten delako, Alzheimer gaixotasuna duten pertsonengan familiak ardura nagusia izaten jarraitzen du. Uste da, gaixorik dauden %80ren bat beraien senideekin bizi direla. Hau horrela izan arren, familiako guztiek ez dute ardura bera izaten, oro har ardura hori familiako batek hartzen du eta honek jasaten ditu zaintza horren eragin kaltegarrienak. Literatura zientifikoan, zaintzaile honi: zaintzaile nagusia deritzote. Oro har, emakumezkoa izaten da: emaztea, alaba edota erraina, hamarretik zortzi hain zuzen, 45 eta 65 urte bitartekoak. Zaintzaren arlo honetan nagusitasuna nabarmena izan arren emakumeen aldetik, gizonezkoak pixkanaka parte gehiago hartzen ari dira, bai zaintzaile nagusiaren rolean edota laguntzaile gisa. Horrek erakusten du zerbait aldatzen ari dela. Gure beharra duen senide baten zaintzan parte hartzea esperientzia aberatsa izan daiteke eta gizarteak hori onartu eta eskertu beharko luke, horrek izugarrizko ardura eta presio pentsaezinak eragiten baititu . Horregatik, Alzheimer gaixoen zaintzaileak lehenengo mailako zaintzaile gisa onartuak beharko lirateke, beraiek baitira arlo desberdinetan lan egiten dutenak (elikaduran, garbitasunean,…), beraiek baitira azken finean lehenengoak gaixoaren aldaketak sumatu eta egiaztatzen dituztenak. Horretaz gain, beraiek dira arduradun zuzenak,  nahiz mantenamenduan, nahiz estimulatzeko garaian, giro lasaian eta seguruan. Beraien lana nekagarria da, bai fisikoki, bai psikologikoki, gaixotasuna aurrera doan heinean, zaintzaileek ere beraien jokaera aldatzen joan behar baitute, gaixoak eskatzen duen neurrian. Hori dena maitasun eta goxotasun baten barruan, egunean 24 ordu eta denbora luzez. Horregatik ez da batere harritzekoa Alzheimer gaixotasuna zaintzen dituzten pertsonek tentsio handia jasan behar izatea.

Alzheimer gaixotasuna zaintzearen ondorioak zaintzaile nagusiarengan, arlo biologikoan, psikologikoan eta harremanetan ondorioztatzen dira. Ondorio hauek, onartuak izan dira, eta jasan dituzten  pertsona hauei: <<zaintzaile errea>>, deitzen zaie. Hori da arrazoi nagusia zaintzaile hauek tratatuta izateko gaixorik dagoen pertsonarekin batera, alde batetik zaintzen ikasteko eta bestetik aurre egiteko familiaren barruan sortzen diren egoera zailetan.

Arazo honi aurre egiteko orduan, ezin dugu ahaztu zeinen garrantzitsua den, “zaintzailea bera zaintzea” eta irakastea bere burua zaintzen.. Horregatik, burutik gaixo dauden pertsonei eskaintzen diogun arreta, babesa, aholku edo zaintzaz gain, baloratu behar dugu zaintzaile nagusiaren egoera. Zaintzaile nagusiaren lehentasunak gaixorik dauden pertsonaren inguruan mugitzen dira eta sarri beraien osasuna bigarren lerro batean uzten dute. Zaintzaileak kontutan izan behar du zeinen garrantzitsua den bere burua zaintzea, bere atsedena, aisialdia eta babes emozionala zainduz gero, hobeki zainduko baitu bere senidea eta indar gehiago izango baitu aurrera jarraitzeko, hobeto probestuz bere indar fisikoa eta psikologikoa. (zaindu burua, zaindu gorputza, zaindu emozioak, zaindu harremanak).