% 52,63ko birziklapen tasa dugu

Guaixe 2017ko uzt. 21a, 08:30

Sakandar bakoitzak joan den urtean sortu genituen hondakin moten kopuruak.

2016an sortutako 9.291.921,78 kilo hondakinetatik 5.051,721,78 gaikako bilketaren bidez jaso da. 1,17 puntu igo da birziklatzea urtebetean. Ibarreko 20.255 biztanleetako bakoitzak 458,74 kilo hondakin sortu (12,16 kilo gehiago) eta 249,4 birziklatzen ditu batez beste.

Sakandarrok 2016an 2015ean baino 223.159,46 kilo zabor gehiago sortu genituen, 2,46 puntuko igoera. Aldi berean gehiago birziklatu edo konpostatu genuen ere, 384.324,46 kilo hain zuzen ere; 8,23 puntu gehiago. Europako Batasunak zehaztu du 2.020 urterako hondakinen erdia birziklatu behar dela. Sakanak dagoeneko % 52,63ko birziklatze tasa du.

Eta kopuru hori handitu eginen da ibarreko populazioaren % 47,68 diren Altsasu (7.471 biztanle) eta Irurtzun (2.187 biztanle) egungo bilketa handirzen dutenean. Izan ere, bi herrien artean Sakanan sortzen diren 4.240.200 errefusa tonen % 67,73 sortzen dute. Urratsak eman dituzte: Altsasu dagoeneko Sakanako Mankomunitatearekin akordioa du materia organikoa jasotzeko 5. edukiontzia jartzeko (informazioa 900 730 450 doako telefonoan). Irurtzunen, berriz, 2015etik 110 etxeetako materia organikoa kudeatzen ari dira zortzi auzo-konpostagailuren bidez. Baina bide luzea dago egiteko oraindik.

Sistemak
Sakanako Mankomunitateko Hondakinen Zerbitzuak herrietan eta industrialdeetan jasotzen ditu hondakinak. Herrietan jasotakoa 8.600.699 tona dira, guztiaren % 92,56 (2015ean baino 0,75 gehiago). Herrietan jasotakoaren % 53,77 da birziklatzen dena eta % 0,72 berrerabiltzen dena. Industrialdeetan, berriz, 691.22,77 tona hondakin jaso ziren, guztiaren % 7,43. Kopuru horretatik gaika bildutako guztia, % 38,41, birziklatu egin zen.

Ibarrean hondakinak biltzeko hiru sistema daude indarrean. Uharte Arakilen, Lakuntzan, Arbizun, Etxarri Aranatzen, Bakaikun, Iturmendin, Urdiainen eta Olatzagutian atez ateko sistema dute eta gaikako bilketa tasa %7 8,59koa izan zen 2016an (0,22 puntu gehiago). Arakilek, Irañetak, Arruazuk, Lizarragabengoak, Ergoienak eta Ziordiak sistema mistoa dute (ontzi arinak, errefusa eta papera/kartoiarentzako edukiontziak daude kalean, giltzapetutako etxoletan sartuta, eta materia organikoa derrigorrez auto edo auzokonpostaren bitartez) sistema mistoa dute eta haietan gaikako bilketa tasa % 66,62koa da (3,11 gehiago). Irurtzunen edukiontziekin eta zortzi auzo-konpostagailuarekin hondakinen gaikako bilketa % 42,97koa da (8,22 puntu gehiago) eta Altsasun edukiontziekin eta bi auzo-konpostagailuekin % 27,64koa (0,03 gutxiago). Jakina, gaikako bilketan ere ez dagozkion hondakinak daudenez birziklatze tasa txikiagoa da.

Sakandarreko hondakin nagusienak
Hondakin mota Kiloak  
Inpropioak 7,98  
Berrerabilia 3,07  
Errefusa 209,34  
Organikoa 110,83  
Ontzi arinak 4,82  
Papera eta kartoia 52,3  
Beira 32,76  
Sukaldeko olioa 0,7  
Ehunak 4,1  
Guztira 458,74  

 

Hondakinak jasotzen diren etxebizitza kopurua
Eremua Kopurua %  
Altsasu 3.862 37,11  
Irurtzun 974 9,35  
Atez ate 4.402 42,3  
Mistoa 1.169 11,23  
Sakana 10.407 100  

 

Etxebizitza kopurua kudeaketa sistema bakoitzean
Sistema %
Atez ate 14,77
Edukiontziak 42,98
Auto-konposta 17,24
Auzo konposta 24,97

 

Birziklatze tasa          
  2012 2013 2014 2015 2016
Errefusa 6.739.840,00 5.290.602,00 4.267.207,00 4.401.365,00 4.240.200,00
Gaika bilduta 2.108.432,00 3.138.351,00 4.392.874,00 4.667.397,32 5.051.721,78
Guztira 8.848.272,00 8.428.953,00 8.660.081,00 9.068.762,32 9.291.921,78
Birziklatze tasa %23,83 %37,23 %50,79 %51,46 %52,63

 

Gaikako bilketaren bilakaera sistemaka      
Eredua/ urtea 2013* 2013* 2014 2015 2016
Altsasu 23,69 25,4 27,61 27,67 27,64
Irurtzun 23,69 27,79 29,21 34,75 42,97
Mistoa 23,69 55,93 61,67 63,51 66,62
Atez ate 23,69 73 80,49 78,35 78,59
Sakana 23,69 39,71 50,87 51,52 55,65

*2013ko erdialdean ezarri ziren hondakin bilketa sistema berriak. Ezarpenaren aurreko eta ondorengo urte hartako emaitzak jasotzen dira taulan.

  Gaikako bilketa Errefusa Organikoa Errefusa
  % % kilo/etxeko/urteko kilo/etxeko/urteko
Altsasu 27,64 72,36 64,89 569,45
Irurtzun 42,97 57,03 96,68 544,16
Atez ate 78,59 21,41 316,52 177,43
Mistoa 66,62 33,38 273,37 258,27


 


Gaika
Inpropioak
Sakandarrek joan den urtean ez genituen 161.708,85 kilo hondakin behar bezala birziklatu. 2016an jasotako guztiaren % 1,74 da eta 2015ean baino 14.617,35 kilo gutxiago. Sakandar bakoitzak 7,98 kilo inpropio sortu zituen 2016an.

  Jasotakoa %
Organikoan 6.588,4 2
Ontzi arinak 93.830,41 35,86
Botiketan 656 35
Emaus 5.9324 36,68
Humana 1.310 0,81


Berrerabilia
Sakanan jasotako hondakin guztietatik % 0,66 berrerabili zen 2016an, 62.219 kilo zehazki. 3,07 kilo biztanleko.

  Jasotakoa %
Emaus ehunak 2.829 4,54
Emaus altzariak 16.556 26,6
Emaus bestelakoak 3.534 5,67
Humana ehunak 39.300 63,16



Errefusa
Errefusaren bilketak % 3,66 egin zuen behera 2016an, ibarreko biztanle bakoitzak 209,34 kilo sortuz (7,3 kilo gutxiago). Sakanako errefusaren zati handiena bilketa sistema bereziturik ez duten bi herriek, Irurtzunek eta Altsasuk, sortzen dute.

  2012 2013 2014 2015 2016 Aldea 2015-2016
Sakana 6.739.840 5.290.602 4.267.207 4.401.365 4.240.200 -161.165  -%3,66

 

Bilketa sistemaka    
  Jasotakoa %
Altsasu 2.264.890 53,41
Irurtzun 607.420 14,32
Atez atekoa 1.035.430 24,41
Mistoan 297.760 7,02
Ontzi arinei kendutakoa 9.400 0,22
Hondakindegira eramana 25.300 0,59



Organikoa
Mank-ek sakandarrek sortutako 2.244.940,06 kilo materia organiko kudeatu zituen 2016an, jasotako guztiaren % 24,16. Guztira 2015ean baino 237.718,84 kilo gehiago (% 11,73ko hazkundea). Herritar bakoitzeko 110,83 kilo (11,89 kilo gehiago).

  Jasotakoa %
Konposta Altsasun 69.367,26 3,08
Konposta Irurtzunen 54.113,28 2,41
Konposta mistoan 31.3912,4 13,98
Konposta atez ate 976.567,12 43,5
Organikoa atzez ate 364.220 16,22
Caparrosora eramana 329.420 14,67

 

Auto-konposta  
Eremua Etxebizitza kopurua
Altsasu 180
Irurtzun 52
Atez ate 1.070
Mistoa 501
Sakana 1.803

 

Auzo-konposta  
Eremua Etxebizitza kopurua
Altsasu 54
Irurtzun 110
Atez ate 1.533
Mistoa 3
Sakana 2.626

 


Ontzi arinak
Joan den urtean jasotako hondakinen % 6,31 ontzi arinak izan ziren; sakandarreko 28,96 kilo, 2015ean baino 4,82 kilo gehiago.

  2012 2013 2014 2015 2016 2015-2016 aldea
Bildutakoa 330.160 414.710 529.160 558.390 586.630 28.240 %5,05
Kendutakoa* 15.000 23.000 35.000 68.100 71.150 3.050 %4,47
Birziklatu** 311.120 386.620 479.525 491.486 515.480 23.994 %4,88

*Arbizuko hondakindegian ontziak ez diren eta kendu diren hondakinak.
**Azkoienera birziklatzera bidalitakoa.

Bilketa sistemaka    
  Jasotakoa %
Altsasu 235.964,73 26,73
Irurtzun 53,104,15 10,3
Atez atekoa 241.487,87 46,84
Mistoan 57.571,26 11,16
Industrialdeak 22.722,91 4,4




Papera eta kartoia
Sakanan paperaren eta kartoiaren bilketa 2016an jasotako hondakinen % 11,4 izan zen. Jasotako guztiaren % 77,08 (816.580,14 kilo) hiri hondakin gisa jaso zen eta gainontzeko % 22,91 (242.759 kilo) industrialdeetan. Sakandar bakoitzak hondakin mota horretako 52,3 kilo sortu genituen, 2015ean baino 0,19 kilo gehiago.

2012 2013 2014 2015 2016 2015-2016 aldea
932.640 935.500 1.004.320 1.058.270 1.059.340 +1.070 +%0,1

 

Bilketa sistemaka    
  Jasotakoa %
Altsasu 298.876,14 28,21
Irurtzun 99.980,00 9,43
Atez atekoa 348.864,00 32,93
Mistoan 68.860,00 6,5
Industrialdeak 242.759,86 22.91



Beira
Iglu itxurako edukiontzietan eta atez ate jasotako beiraren kopuruak gora egin zuen 2016an eta hondakin guztien % 7,14 izan zen. Sakandar bakoitzak 32,76 kilo beira hondakin sortu genituen joan den urtean.

2013 2014 2015 2016 2015-2016 aldea
642.580 669.200 587.455 663.743 762.88 +%12,98

  

Bilketa sistemaka  
  Jasotakoa %
Altsasu 207.892 31,32
Irurtzun 57.827 8,7
Atez atekoa 325.025 48,96
Mistoan 72.999 10,99

   
Olioa
Sakanan 2016an jasotako hondakinen % 0,15 sukaldean erabilitako olioa izan zen. Aurreko urtean baino 1.596 litro gutxiago jaso ziren. Horrek esan nahi du sakandar bakoitzak 0,7 litro olio birziklatu zituela soilik.

  2013 2014 2015 2016 2015-2016 aldea
Bilketa 14.110 15.740 12.576 10.980 -1.596 -%12,6
Garbigunea 5.497 5.407 7.973 3.385 -4.588 -%57,54
Guztira 19.607 21.147 20.549 14.365 -6.184 -%30,09

 

Bilketa sistemaka  
  Jasotakoa %
Altsasu 3.790 26,38
Irurtzun 1.485 10,33
Atez atekoa 4.670 32,5
Mistoan 1.035 7,2
Garbigunea 3.385 23,56




Ehunak
Arropa eta oinetakoak jasotzeko edukiontzi txuriak eta urdinak daude ibarrean barna. Gainera Emausko trapuketariek ere jasotzen dituzte. Denen artean ibarrean joan den urtean jasotako hondakinen 0,89 jaso zituzten. Sakandar bakoitzak halako 4,1 kilo hondakin sortu genituen, 2015ean baino 0,27 gutxiago.

  2013 2014 2015 2016 2015-2016 aldea
Humana edukiontzietan 50.285 62.253 65.086 65.500 -86 -%0,63
Euskadi-Congo edukiontziak -- -- 7.500,24 7.500,24 0 0
Emausgo trapuketariak 36.450 61.465 16.265 10.130 -6.135 -%37,71
Guztira 86.735 123.718 88.851,24 83.130,24 -5.721 -%6,43

 

Bestelakoak  
Hondakinak Kiloak
Tamaina handiko trasteak 190.871,00
Hondakindegian jasotako egurra 107.460,00
Tresna elektriko eta elektronikoak 60.061,00
Obra txikietako hondakina 26.520,00
Utzitako ibilgailuak 12.623,00
Botikak 1.849,56