Birziklatzea, koska bat gorago

Sakanan 2017an 2016an baino hondakin gehiago sortu genuen, 221.686,33 kilo gehiago, hau da, % 2,38ko igoera. Birziklatu ere gehiago birziklatu edo konpostatu dugu, 155.210,33 kilo hain zuzen ere, % 3,07 gehiago. Sakanako Mankomunitateko Hondakin Bilketa Zerbitzutik gogorarazi dute Europar Batasunak 2.020 urterako hondakinen erdia gaika bildu behar dela. Sakanan dagoeneko lortu da etxebizitzetako gaikako bilketa % 55,99ra iristea. Mank-etik jakinarazi dutenez, “Nafarroako bataz bestekoa baino % 40 gehiago birziklatzen da Sakanan gaur egun”.

Hala ere, ibarrean birziklatzea ez da uniformea. Hondakinak biltzeko lau sistema daude eta soilik haietatik bitan gainditzen da Europak ezarritakoa: atez atekoan % 78,11 (Uharte Arakil, Lakuntza, Arbizu, Etxarri Aranatz, Bakaiku, Iturmendi, Urdiain eta Olatzagutia, 8.568 biztanle) eta mistoan % 63,75 (Arakil, Irañeta, Arruazu, Ergoiena, Lizarragabengoa eta Ziordia, 2.015). Altsasun (5. edukiontzia, 7.419 biztanle) eta Irurtzunen (auzo-konpostagailuak, 2.183 biztanle) gaikako bilketa tasak % 33,22 eta % 39,68 dira. Beraz, bi herri horietako bilketa tasa hobetzearekin Sakanakoak berak ere gora eginen luke, bien artean Sakanako errefusaren % 67,3 sortzen baitute.

Bide horretan Altsasun aurten indarrean jarri dute 5. edukiontziaren bidez materia organikoko bilketa. Dagoeneko joan den urtean baino 10 puntu gorago dago gaikako bilketa Altsasun: % 36,47. Urte hasieratik ia 4 puntu hazi da.  Herrian dauden 3.778 etxeetatik dagoeneko 602 eman dute izena 5. edukiontzian. Gainera, 179 etxek auto-konposta egiten dute eta beste 52k auzo-konposta. Guztira, 803 etxetan bereizten da materia organikoa, % 22,04. Udalak eta Mank-ek akordioa itxi dute eta urte akaberarako % 65eko birziklatze tasa lortu nahi dute. Horretarako, beharrezkoa da gutxienez Altsasuko etxeen % 60k 5. edukiontzian, auto- edo auzo-konpostean izena ematea. Informazioa nahi duenak 900 730 450 doako telefonora hots egin dezake. Altsasuko birziklatze datuak hobetzen lagunduko du ere Pilotajaukun eginen den garbiguneak. Irurtzunen, berriz, zortzi auzo-konpostagailuren bidez 1.069 etxeetatik 67 auto-konpost eta 111 auzo-konpost bidez ari dira materia organikoa kudeatzen, % 16,65.

Sistemak
Mank-ek joan den urtean jasotako hondakinetatik 8.865.725,85 kilo herrietan jaso zituen, % 93,18. Horretatik, 4.964.069,85 gaika bildu zituen, % 55,99. Berrerabilpen tasa % 0,68koa da. 647.882,26 tona industrialdeetan jaso ziren, % 6,81. Kopuru horretatik gaika 242.862,26 jaso zen, % 37,49.