Gizarte Eskubideen Departamentuak iragarri duenez, bihartik aurrera senitartekoak adinekoen eta ezgaituen zentroetara bisitan joateko aukera izanen dute. Mari Carmen Maeztu Villafranca kontseilariak zehaztu duenez, “bisita horiek astean behin egin ahal izanen dira, senitartekoek eta hurbilekoek hitzordua eskatu ondoren”. Goizez eta arratsaldez izan daitezke bisitak; egoiliar bakoitzeko pertsona bat eta 30 minutu, adinekoen kasuan, eta bi pertsona eta 60 minutu desgaitasuna duten pertsonen kasuan.
Egoitzaren ezaugarrien araberakoa izanen da aldi berean egin daitezkeen bisiten kopurua, bisitarien arteko distantzia ziurtatuz eta erabiltzaileak beren familiakoak ez diren beste batzuekin harremanetan jartzea saihestuz. Topaketak, ahal den neurrian, ohikoen ondoan dauden guneetan eginen dira, prebentzio-baliabide egokiekin, zentroen barruan pertsonen joan-etorria areagotzearekin lotutako kutsatze-arriskua murrizteko.
Era berean, bisitariek zorrotz jarraitu beharko dituzte ezarritako arauak, egoiliarren osasuna zaintzeko. Adinekoen kasuan, kontaktu fisikoa eskuetatik egin ahal izanen da, hidrogelarekin garbitu ondoren. Desgaitasunen bat duten pertsonen kasuan, kontaktu fisikoa ezinbestekoa denera murriztea gomendatzen da, erabiltzaileen ezaugarriak kontuan hartuta. Oheratuta dauden pertsonen kasuan, bisitaria bere logelan hartu ahal izango dute, eta banaka ezarriko da sartzeko zirkuitua eta arrisku-mailaren araberako prebentzio-neurriak hartuko dira.
Protokoloa
Antolaketa errazte aldera, Nafarroako Autonomia eta Pertsonen Garapenerako Agentziak, Gizarte Eskubideen Departamentuaren mendeko erakundeak, aste batzuk lehenago eskatu zien proposatutako zentroei, neurrien protokolo komun bat zehazteko, eta, ondoren, zentro bakoitzak bere instalazioen ezaugarrietara egokituko du protokolo hori.
Eskubide sozialek zentroei eskatzen dizkieten neurrien artean dago bisitak egiteko leku espezifiko bat izatea, kanpoaldea izan daitekeena, erabiltzaileak eta bisitariak eguraldi-gorabeheretatik (karpak, berogailuak...) babesteko beharrezko egokitzapenekin, edo barnekoa, helburu horretarako bakarrik, ondo aireztatua eta gainerako zentroarekiko sarbide independentea duena. Edo, alternatiba gisa, bisitak hartzeko zirkuituak, erabiltzaileen ohiko joan-etorrietatik aparte.
COVID-19 agerraldi aktiboa duten eta eragindako pertsonei arreta emateko eremu erabat independenterik ez duten zentroetan soilik ez da bisitarik baimenduko agerraldi horrek irauten duen bitartean, pandemiaren hasieratik aurreikusitako hiru salbuespenetan izan ezik: bizitzaren amaiera, desoreka neurokognitiboaren arintzea edo egoiliarraren egoera psikoafektiboaren narriadura larriko egoeretan.
Kasu guztietan, prebentzio-neurri guztiak hartuko dira kontuan, maskarak erabiltzea, eskuak bisitaren aurretik eta ondoren garbitzea eta erabilera bakoitzaren ondoren erabilitako espazioa garbitzea. Zentro guztiek prozedura bat izango dute bisitak egiteko, jarraibide horiei jarraituz, eta eguneroko bisita-kopurua zehaztuko du, nahi duen egoiliar bakoitzak astero bisita bat jaso ahal izatea ziurtatuz. Ikastetxeak izendatutako pertsona batek gainbegiratuko du baldintza horiek betetzen diren.
Irteerak zentrotik kanpo
Ostegunetik aurrera, adinekoendako eta ezinduendako zentroetako irteerak ere malgutu eginen dira, COVID-19 duten pertsonen kasuan edo kontaktu estuagatik berrogeialdian daudenen kasuan izan ezik. Hala, bi kasuetan baimentzen dira mediku-kontsultak (edo antzekoak, podologia, adibidez), administrazio-izapideak, lan-jarduerak edo antzekoak helburu dituzten irteerak. Era berean, irteteko aukera emanen da premia-egoeretan, hala nola senideei edo hurbilekoei bizitzaren amaieran laguntzea.
“Espazio seguruak” dituzten adinekoendako egoitzetan, egoiliarrak paseatzera irten ahal izanen dira espazio horietara, bakarrik edo zentroko langileekin batera, eta espazio horiek horretarako prestatuta dauden ordutegietan. Orain arte bezala, baimenduta egonen da, baita ere, egoera epidemiologikoa alde batera utzita, egoitza-perimetrotik senideekin kontaktu bisuala eta ahozkoa izatea. Kasu horretan, nahitaezkoa izanen da biztanleria orokorrarendako ezarritako prebentzio-neurriak errespetatzea.
Desgaitasun-zentroetan, bestetik, ibilaldi terapeutikoak egin ahal izanen dira, “Arrisku txikiko irteeratzat” jotzen direnak, bai zentroko profesionalekin, bai senideekin, bisitetarako gaitutako aldietan. Azken kasu horretan, bizikidetza-unitate bereko bi senideren muga ere aplikatuko da. Pasealeku horietan ezin da ibilgailu pribatua erabili, ez eta ostalaritza-eremuko terrazetara edo espazio itxi publiko edo pribatuetara joan ere.
Era berean, desgaitasun-zentroetarako baimena emanen da kanpoko eremuetara talde-irteerak egiteko, zentroaren beraren jarduera gisa, betiere ohiko bizikidetza-taldearekin garraio independentean egiten badira eta irteeretan beste inorekin harremanetan jartzen ez badira. Kasu batean zein bestean, irteerak egiteko, herritar guztiendako eskatzen diren segurtasun-neurriak bete beharko dira, hala nola maskara eta esku-higienea erabiltzea irteeraren eta itzuleraren aurretik.