Zergatik garraio publikoa?
Ez dut gida baimenik eta garraio publikoaren menpekoa naiz. Egunero lanera joateko erabiltzen dut autobusa. Beste edonora joateko ere erabiltzen dut.
Zer ematen du garraio publikoan bidaiatzeak?
Erosoa da, gustatzen zait. Trena da erosoena. Bidaian paisaia begiratzea edo ondokoarekin hitz egitea gustatzen zait.
Trabaren bat du garraio publikoak?
Irurtzunen orain ordutegi gutxi ditugu. Traba handia da. Mugiroarra, Leitzaran, Conda eta Burundesako autobusak gelditzen ziren lehen. Bat ez zenean bestea hartzen zenuen. Pribilegiatuak ginen. Garraio publikoa asko erabiltzen zen. Zurrumurruak zabaldu ziren. Aldaketa indarrean jarri baino aste bat lehenago Leitzarango gidariak berak jakinarazi zigun. Erabateko sorpresa izan zen. Orain aurreneko hiru konpainietako autobusek ezin dute Irurtzunen bidaiaririk hartu, Burundesak bakarrik. Ona du ospitaletan geldialdia egiten duela. Baina, beteta egoten delako, askotan jendea autobusera sartu ezinik gelditzen da. Hasieran gidariak eta txarteldegikoek pena ematen zidaten. Mundu guztiaren kexekin gainezka zeuden. Haiena ez da errua autobusa bete bada eta ez badute beste bat jartzen.
"Askotan jendea autobusera sartu ezinik gelditzen da"
Beste konpainiak erabiltzen dira?
Esaterako, Iruñera joan nahi dut. Bada, Leitzaranen autobusa hartzen badut Berriogoitiraino eraman nazake, ez gehiago. Han Villavesa bat hartu behar dut Iruñera joateko. Eta bueltatzerakoan, gauza bera: Berriogoitira joan... Bestela, Leitzaran autobusa Latasan edo Aizkorben hartzen badut Iruñeraino eramanen nau. Inguruko herritxoetatik Iruñera eramateko gelditzen dute, baina hemen ez. Irurtzunen jartzen diete traba bakarra, bidaiariak hartzeko eta bidaiariak uzteko. Eta inork ez digu azalpenik eman. Eta esan digutenez, horrela segituz gero, Leitzaran autobus enpresa desagertu daiteke. Irurtzunen hartzen eta uzten zituzten bidaiari gehien. Jende askok, Burundesa pasatu arren Leitzaranen autobusak hartzen zituen, txikiagoa zelako. Enpresakoak esana da neguan eskola garraioarekin moldatzen direla, baina gero... Edo dirulaguntza ematen diete edo ezingo dutela segitu.
Autobusen maiztasuna jaitsi da.
Bai. Gaur (martxoak 24) lau pertsona utzi ditu Irurtzunen. Autobusa gelditzen da eta gidariak esaten du lehenik txartela dugunak sartzeko. Eta tokirik geldituz gero, gainontzekoak igotzen dira. Andre batek esan didanez larunbatean (martxoak 22) hogei bat pertsona gelditu ziren Iruñeko geltokian autobusa ezin hartu. Autobusa bete zen eta ez dute beste bat jartzen. Hor konpon! Ospitale gunean kontsulta nuen arratsaldez eta bueltarako txartela nuelako, bestela, han lau pertsona gelditu ziren, Altsasura joan ezinik eta 21:00etako autobusaren zain. Eta hartan ere ez zen ziurra tokirik izanen zutenik.
"Iruñera iristean txarteldegira noa, eguneko bueltarako txartela eta hurrengo egunean joateko txartelak erostera"
Nola lortzen duzu txartela?
Iruñera 08:20ean iristen naizenean zuzenean txarteldegira noa, eta bueltarako txartela eta hurrengo egunean Iruñera joateko txartelak erosten ditut. Hala egiten ez badut, lanera joan gabe gelditzen naiz. Eta lanera joaten ez bazara, egun hori zeinek ordaintzen dizu zuri? Nik ez dut arazorik, baina bulego batera lanera doanari, edo fitxatu beharra duenari, zeinek ordaintzen dio egun horregatik? Bestela, autoa hartu behar du Iruñera joateko, eremu urdinean aparkatu eta zortzi ordu pagatu behar dituzu. Edo lurrazpiko aparkalekuak. Ea soldata nola gelditzen zaien! Iruñean ordaindu gabe aparkatzeko oso toki gutxi gelditzen da.
Telefono aplikazioarekin txartelak erosten dituzu?
Ez. Egunero Iruñera joaten naizela dakiten andre batzuk eskatu izan didate bueltarako 21:00etako txartela hartzeko, mediku kontsultaren ondoren bueltatzeko. Bestela, Iruñean gelditzeko beldur zirelako. Horrela ibili beharra ez da zentzuzkoa.
Aldaketaren beste eraginik?
Bidaiari batzuendako ordutegiak ez dira bateragarriak, eta autobusa hartzeari utzi diote. Ez dakit nola moldatuko diren.
Egoera salatu izan duzue.
Sinadurak jaso dituzte, egunkarietara gutunak bidali dituzte, ubertear bat garraio zerbitzuko bulegora joan izan da kontu eske, udala hirutan elkartu da garraio arduradunarekin... Baina ez dago modurik. Lehengoaren falta sumatzen dugu. Bestela, ordutegi gehiago jar ditzatela. Gainera, haiek ederki dakite autobusak noiz betetzen diren. Esaterako, 21:00etako autobusa bete eta geltokian jendea gelditzen dela badakite. Aparte, herri txikietara ez dira autobusak sartzen.
"Bidaiari batzuendako ordutegiak ez dira bateragarriak, eta autobusa hartzeari utzi diote"
Maiz bidaiatzegatik abantailarik?
Nik 65 urte baino gehiago ditudalako deskontua dut. Bestela, ez dago.
Izurdiagan tren geltokia dago.
Baina trenak ez du gelditzen, aspaldi. Uharte da gertuen dagoen geltokia. Geldituko balu, erabiliko nuke. Garai batean jendeak asko erabiltzen zuen trena, askoz ere erosoagoa da.
Zer sentitzen da garraio publikoa muturren aurretik pasatzen ikustean eta ezin duzunean erabili?Amorru handia. Eta autobusera igo gabe gelditzeko arriskua dugu. Zergatik? Arrazoiak azaldu ditzatela. Nafarroako Gobernuko garraio arduradunak ez digu ez galdetu, ez iritzia eskatu, ez da gure tokian jarri... Ez dago inolako erraztasunik.
