Sakanako industria ekosistemaren diagnosiaren aurkezpena hartu zuen Altsasuko Iortia kultur guneak atzo, abenduak 18. Aipatu diagnosia egin dute Nafarroako Gobernuko Industria eta Enpresen Trantsizio Ekologiko eta Digitalerako eta Eskubide Sozialetako, Ekonomia Sozialeko eta Enpleguko Departamentuek, Sakanako Enpresen Elkarteak, Sakana Garapen Agentziak eta Sakanako Mankomunitateak.
Mikel Irujo Amezaga Industria, Trantsizio Ekologiko eta Digitaleko kontseilariak esan zuenez, aurreneko dokumentuak "eskualdeko enpresa eta sektore ehunaren atariko azterketa aurkezten du, datu finkatuetan eta lehen ondorio ekonomikoetan oinarrituta. Datu aipagarrienen artean, Sakanako industria sarearen hazkundea nabarmentzen da: % 6koa 2017tik. Gaur egun 1.250 milioi euro fakturatzen ditu".
Irujok gaineratu zuenez, "ariketa horren helburua kalitatezko enplegu gehiago sortzeko oinarriak finkatzea eta sakontzea da, lurraldearen kohesioa indartuko duen ehun indartsuagoa eta berritzaileagoa".
Trantsizioan dagoen industria-egoera sendoa
Azterketaren arabera, Sakanak hainbat enpresa sare ditu, batez ere metalurgia, produktu metalikoak, elikadura eta osagai elektrikoak, ibarreko industria fakturazioaren %70 baino gehiago biltzen baitute. Datuek erakusten dute 2017 eta 2023 artean hazkunde joera orokorra izan duela Sakanako industriak, eta fakturazio bolumen handiena 2023an lortu zuen (1.250 milioi euro).
Bestalde, lau balio kate estrategiko handiak nabarmentzen dira, hala nola nekazaritzako elikagaiak (254 milioi euroko fakturazioa eta hazkunde handia 2017tik), metal-mekanika eta osagai elektrikoak (600 milioi euro baino gehiago eta enplegu kualifikatu handia), agregakinen, zementuen eta eraikuntza-materialen sektorea, bai eta energiarena ere, berriztagarriekin eta biltegiratzearekin lotutako enpresa berritzaileen presentziarekin.
Era berean, diagnostikoaren lehen fasean egiturazko gabeziak antzeman dituzte, esate baterako, talentua atxikitzeko zailtasuna, enpresen zatiketa, Enpresa Txiki eta Ertainen (ETE) digitalizazio mugatua eta industrialde batzuetan dagoen ahalmen elektriko eskasa.
Plan partekatu baterako partaidetza prozesu bat
Prozesuaren lehen fasean, Nafarroako Gobernuko Industria eta Trantsizio Ekologiko eta Digitaleko Departamentuak parte hartze prozesu zabal bat koordinatu du, udalek, enpresek, sindikatuek eta eragile sozioekonomikoek parte hartu dutena. Guztira ibarreko 25 enpresa baino gehiagok eta LAB eta ELA sindikatuek parte hartu dute, eta lurraldeko udalekin workshop bat egin da.
Prozesu horri esker, hasierako diagnostikoa baliozkotu ahal izan da, eta Sakanako industria egunerokotasunean jarduten eta bizi direnen ikuspegi zuzena txertatu ahal izan da. Enpresek eta gizarte eragileek adierazitako erronka nagusien artean, honako hauek daude: belaunaldi erreleboa eta industria sarearen indartzea; berrikuntza eta digitalizazioa; talentua eta prestakuntza; azpiegiturak eta logistika; eta gobernantza eta lurralde sustapena.
Jarduera zehatzak dituen Industria Biziberritzeko Plan baterantz
Sakanako Industria Biziberritzeko Plana 2026ko ilbeltzean abiaraziko dute, lehen aipatutako bost ardatz estrategikoen barruan neurriak zehazteko helburuarekin. Ekintza horiek industria sendotzeko eta erakartzeko, belaunaldien arteko erreleboa bulkatzeko eta enpresa aliantzak bulkatzeko, ikerketa eta garapen proiektuak bulkatzeko, ETEak, energia komunitateak eta ekonomia zirkularra digitalizatzeko, Lanbide Heziketa eta Lanbide Heziketa duala indartzeko, birkualifikazio, kontziliazio, mugikortasun eta etxebizitza programak indartzeko, poligonoak berrantolatzeko, sarbideak, zerbitzuak, konektibitatea eta gaitasun energetikoa hobetzeko, erakundeen arteko koordinazioa hobetzeko, krisian dauden enpresei laguntzeko eta Industria Sakana marka sustatzeko balioko dute.
Industria Biziberritzeko Planeko neurriak ezartzeko egutegia eta sakandarrekin batera jarraipena egiteko mekanismoak nabarmenduko ditu aurki Industria Departamentuak.
Asistentzia
Diagnosiaren aurkezpenean izan ziren, besteak beste, Mikel Irujo Amezaga Industria eta Trantsizio Ekologiko eta Digitaleko kontseilaria, Carmen Maeztu Villafranca Eskubide Sozial, Gizarte Ekonomia eta Enpleguko kontseilaria, Ruben Auza gobernuko Prospekzio Bulegoko zuzendari nagusia, Aitor Larraza Carrera Sakanako Mankomunitateko presidentea, Javier Ollo Martinez Altsasuko alkatea, David Oroz Alonso Urdiaingo alkatea, Pedro Latorre Beroiz Sakanako Enpresarien Elkarteko presidentea eta Iker Manterola Matxain Sakanako Garapen Agentziakoa.
